Issued: 21-05-2023, forecaster: homan
KNMI - Disclaimer
Synoptische situatie:
Tussen lage druk boven het zuiden van Europa en een gordel van hoge druk boven het noorden van de Noordzee is de stroming noordoostelijk. Een zuid-noord georiënteerde thermische vore boven Duitsland trekt westwaarts en bereikt vanavond het oosten van ons land. Op enige hoogte stroomt vanmiddag al warmere lucht binnen met geleidelijk ook een (licht) potentieel onstabiele opbouw. Deze luchtsoort warmt overdag nog verder op door instraling, waardoor de barocliene gradiënt verder verscherpt. Bovendien wordt de aangevoerde lucht vochtiger en in de vore vindt vochtconvergentie plaats. De totale waterinhoud in de verticale kolom neemt vanmiddag en -avond in het oosten toe naar waarden rond 30 mm. Komende nacht kantelt de oriëntatie van de vore naar zuidoost-noordwest en trekt de vore naar het noordoosten. In de loop van de avond nadert van het westen uit een klein hoogtelaag, dat in de nacht naar maandag mogelijk interactie maakt met buien boven het noordoosten van ons land en de Duitse Bocht. Maandag overdag trekt de vore langzaam oostwaarts en in de loop van de middag ligt deze waarschijnlijk weer buiten de landsgrenzen.
Modelbeoordeling:
Belangrijkste aandachtspunt is de kans op zware onweersbuien vanavond en in de nacht naar maandag. Accent lijkt op het oosten en noorden te liggen, hoewel de modellen nog steeds wel iets 'schuiven'. De buien ontstaan het eerst in Duitsland waarde temperatuur het hoogst oploopt. De nadruk lijkt te gaan liggen op de plaatselijk grote neerslaghoeveelheden met wateroverlast tot gevolg. Maximale uursommen in de Harmonies veelal tussen 10 en 20 mm, alleen HA43 komt nog met uursommen van 20-40 mm. Het zwaartepunt ligt vanavond in het in het oosten, later vanavond en komende nacht meer op het noorden. De totale neerslaghoeveelheden zijn t.o.v. de eerdere runs wat afgebouwd, alleen HA43 komt plaatselijk nog met meer dan 40 mm in 6 uur tijd. In de loop van de avond en op maandag wordt de interactie van evt. buien met het naderende hoogtelaagje een aandachtspunt (overlap van PVA-maximum en WA-maximum).
Wind(stoten):
Windstoten bij de buien vanavond en de nacht naar maandag lijken beperkt te blijven tot 20-30 kn, zeer plaatselijk mogelijk 35 kn. Er staat dan in de verticale kolom ook weinig wind en de lucht is vochtig, de uitschieters moeten dan ook komen van de waterloading a.g.v. de zware regen.
Bewolking:
Boven land actueel (09 UTC) nog wat hogere bewolking en in het westen nog Sc-bewolking, deze zal vanmiddag geleidelijk verder oplossen cq. westwaarts wegtrekken. In het uiterste noorden van de FIR zit een gebied met stratus en mist, dit blijft een aandachtspunt voor het noordwesten van de FIR. Vanmiddag ten noorden van de Wadden vanaf middelbaar niveau een enkele Cb, toppen tot maximaal FL250, zie progtemp EHMA. In de eerste helft van de avond in het uiterste oosten en zuidoosten waarschijnlijk convectie vanaf de grond, toppen kunnen afgaande op de progtemps van EHTW reiken tot FL400. De forcering van de vore (en later ook het hoogtelaagje) zorgt ervoor de Cb's tot in de nacht naar maandag in stand kunnen blijven. Het zwaartepunt verschuift vannacht dan naar het gebied ten noorden van de Wadden onder invloed van het naderende hoogtelaagje. Maandagmiddag kan er in het uiterste noordoosten nog een enkele Cb ontstaan, maar de meeste convectie vindt plaats ten oosten van ons land boven Duitsland. Daarnaast ontstaat maandag boven zee veel St, ook beneden 500 vt. Dit op het grensvlak van de warme vochtige lucht en de polaire lucht. In de loop van de nacht naar maandag en maandagochtend kan er in het zuid(west)en St van zee binnendrijven. De westkust blijft de gehele dag gevoelig voor St, in de avond loopt dit gebied de kustprovincies binnen en breidt zich vervolgens uit over het gehele land.
Zicht:
In het uiterste noordwesten van de FIR actueel nog mist, trekt vanmiddag geleidelijk de FIR weer uit. Vanavond en komende nacht in zwaardere buien matige tot slechte zichten. Bovendien kan komende nacht landinwaarts plaatselijk mist ontstaan. Boven de Noordzee ook geleidelijk steeds meer nevel vanwege de vochtige lucht die zich over het relatief koude zeewater uitbreidt.
Neerslag:
1). Vanmiddag op de Noordzee ten noorden van de Wadden een enkele bui. MUCAPE ligt in de ordegrootte 200-400 J/kg, effectieve schering minder dan 20 kn. Weinig organisatie, vermoedelijk enkele geïsoleerde regenbuien, kans op onweer is klein. 2) Vanaf het begin van zondagavond ontstaan boven Duitsland enkele stevige regen- en onweersbuien, die vanaf halverwege de avond ons land binnentrekken. Convergentie in de vore is de belangrijkste dynamische forcering. In de warme en vochtige lucht zien we CAPE-waarden van 1000-2000 J/kg en de progtemps van EHTW laten een effectieve schering zien van 15-20 kn, geclusterde multicells behoren hiermee tot de mogelijkheden. De neerslagintensiteit is plaatselijk hoog en de treksnelheid is relatief laag (minder 10-15 kn op 700 hPa) waardoor er plaatselijk grote neerslaghoeveelheden mogelijk zijn, zie ook modelbeoordeling. Daarnaast is er ook kans op hagel, mogelijk ook grote hagel (> 2cm). De buien gaan in de nacht naar maandag a.g.v. van de blijvende aanwezigheid van dynamische forcering (vore en hoogtelaagje) door, al zal het zwaartepunt zich via het noorden van het land verplaatsen naar het zeegebied ten noorden van de Wadden. Eventuele convectie maandagmiddag is onzeker, de Harmonies laten vrijwel alle diepe convectie (net) boven Duitsland ontstaan, EC zit iets westelijker. Mocht het hele patroon nog iets westelijker opschuiven, dan zijn ook maandagmiddag ook langs onze oostgrens nog onweersbuien mogelijk.
Temperatuur:
Het temperatuurverloop wordt door de modellen goed weergegeven, EC heeft waarschijnlijk wat te weinig dagelijkse gang. In het zuidoosten wordt aan het einde van de middag plaatselijk mogelijk net de 25°C aangetikt. In het noordelijk kustgebied wordt het vanwege de aanvoer vanaf de relatief koude Noordzee opnieuw niet warmer dan ca. 16°C. Maandag opnieuw vrij warm met een Tx van ca. 23°C, omdat er wat minder wind staat wordt het nu ook in de kustgebieden iets warmer.
